Ondanks de lange reisdagen staan we vandaag om 06.30 weer klaar en springen we na het ontbijt in de mini busjes die klaar staan. Vandaag staat er een kleine verrassing op het programma, die niet in de tour informatie stond. We hebben de mogelijkheid gekregen om vanuit het zuiden van Oeganda de oversteek te maken naar Rwanda. Daar maken we uiteraard gretig gebruik van.

Los van de extra stempels in ons toch al goed gevulde paspoort zullen we een interessant uitstapje maken maken naar het Kigali Genocide Memorial. Als we het land binnen rijden valt direct een overeenkomst met Nederland op. Vrijwel iedereen heeft hier een fiets en dat is overduidelijk het voornaamste vervoermiddel in dit land. We zien mensen de bergen op rijden met kippen, geiten, gedroogd hout en gigantische trossen met bananen. We zitten er ademloos naar te kijken en doen een wedstrijdje wie de beste foto's kan schieten.

Zoals de meeste mensen die vóór de jaren 90 van de vorige eeuw zijn geboren weten, woedde er begin jaren 90 een steeds verder oplaaiend conflict tussen de Hutu's en de Tutsi's in Rwanda. Hetgeen z'n oorsprong vindt in de periode dat Rwanda onder het koloniale bewind van België stond. De Belgen oordeelden dat de Tutsi's intelligenter waren dan de Hutu's en daarom trokken zij de Tutsi's voor wanneer het ging om belangrijke posities in het land. Ook voerden de Belgen in dat iedereen een identiteitskaart moest hebben waarop stond of je Hutu of Tutsi was. De verschillen tussen Hutu's en Tutsi's werden voor het eerst benadrukt en dit zorgde voor een raciaal onderscheidt dat men hiervoor eigenlijk niet kende. Doordat de Tutsi's door de Belgen werden voorgetrokken groeide de ontevredenheid onder de Hutu's, die zwaar in de meerderheid waren. In 1994 kwamen de onlusten tot een hoogtepunt toen de president van Rwanda en Oeganda neerstorten met hun vliegtuig. Vooraanstaande Hutu's en de haatmedia maakten hier gretig gebruik van en gaven de Belgen en de Tutsi's de schuld. Wat volgde was een genocide van ongekende omvang. Buren verraadden elkaar, vrienden werden vijanden en binnen 3 maanden vonden meer dan een miljoen mensen de dood, waarbij er vandaag de dag nog steeds massagraven worden ontdekt.

Het museum maakt diepe indruk en laat zien tot wat mensen in staat kunnen zijn onder de juiste omstandigheden. Omdat er bijna geen vuurwapens waren vonden de meesten de dood door gebruik van machetes. Ook worden in het museum andere voorbeelden van genocide aangehaald, zoals de Tweede Wereldoorlog, oud Joegoslavië en de genocide in Cambodja. De rillingen lopen je over het lijf. Het meest bizarre vind ik nog dat in vrijwel al dit soort voorbeelden Europeanen direct of indirect een bepalende rol spelen.

Rwanda staat inmiddels onder het bewind van een zeer geliefde president die direct na zijn aanstelling heeft gezegd dat Rwandezen hard moeten werken om de wonden van het verleden te helen. Niet op zoek moeten gaan naar wraak maar de nadruk moeten leggen op vergeving. En het lijkt te lukken, de mensen zijn zo hartelijk en vriendelijk en vanuit de hele wereld krijgt het kleine landje steun.Het is wel bizar om te beseffen dat iedere Rwandees van 30 jaar of ouder deze verschrikkelijke periode heeft meegemaakt. Letterlijk iedere familie is getroffen door dit incident, niemand is ontzien. Het was een zeer indrukwekkende ervaring en een herinnering aan wat er kan gebeuren als de verschillen tussen mensen worden benadrukt en haat de overhand krijgt. Het lijkt altijd ver weg, maar het conflict in Oekraïne laat zien dat escalatie altijd op de loer ligt.

Wanneer we het museum verlaten hebben we nog een korte tussenstop in een bewaard gebleven gebouw waar 6 Belgische commando's om het leven zijn gekomen. De kogelgaten zitten nog in de muur. Ook in dit geval, net als in Joegoslavië, werd er door Verenigde Naties zeer traag en halfslachtig ingegrepen. Experts zeggen dat als men had geluisterd naar de generaal die daar namens de VN het gezag voerde, het gehele conflict in de kiem gesmoord had kunnen worden.

Na een indrukwekkende ochtend gaan we lunchen in het, van de film bekende, Hotel Rwanda. Het hotel heeft een ander interieur en een ander kleurtje gekregen maar is verder nog in de oude staat bewaard gebleven. Nu is het een luxueus hotel, dit was het op het moment van het conflict ook al. De meningen verschillen over of de film op waarheid berust, de ober in het hotel bezweert ons dat er weinig van het verhaal klopt.

Dit soort dagen geven meer achtergrond en context over de landen die je bezoekt en geven het daarom een nog diepere waarde. Rond een uur of half 4 rijden we weer terug naar Oeganda. De grensovergang gaat vlot en rond half 8 zitten we alweer aan het heerlijke diner dat Lulu ons voorschotelt, naast vlekkeloze ritten van 11 uur na een nacht van 3 uur, blijkt zij ook over een uitstekend kookinstinct te beschikken.

Iedereen weet niet hoe snel zij hun bed moeten opzoeken na het eten. We willen allemaal fit en uitgeslapen zijn voor het absolute hoogtepunt van deze trip dat morgen op de planning staat: Gorilla trekking.